برهان صدیقین
نویسندگان
چکیده
با آن که استدلال وجودی آنسلم و دکارت همواره منشأ بحث و جدل در میان فیلسوفان و الهی دانان غرب بوده، به استدلال وجودی ای که نخست از سوی ابن سینا (370- 429 ه.ق) صورت بندی شد و پس از وی بسیاری از فیلسوفان مسلمان در طول قرن های متمادی تا عصر حاضر، تدوین های دوباره ای از آن ارائه کردند، توجه چندانی نشده است. در این مقاله، بر حسب ترتیب تاریخی، تقریرهای گوناگونی از آن را ارائه کرده، به برخی از مهم ترین مباحث فیلسوفان مسلمان معاصر دربارۀ این استدلال اشاره خواهیم کرد. سپس تأملاتی چند دربارۀ این استدلال و مباحث مطرح دربارۀ آن و نیز به صورت تطبیقی، نکاتی دربارۀ ماهیت فلسفۀ اسلامی معاصر و فلسفۀ دین غربی، مطرح خواهیم کرد.
منابع مشابه
بحثی در برهان صدیقین
همه ادیان در پذیرش وجود خداوند متعال اشتراک نظر دارند ‘آنچه آنها را از یکدیگر متمایز می سازد ‘بحث در توجیه و تفسیر هستی مطلق است . در دنیای اسلام نیز نحوه قبول وجود خالق جهان در میان مذاهب گوناگون و حتی در فرقه های مختلف یک مذهب متفاوت می باشد .شاید یکی از دلایل پیدایش استدلالهای متنوع در این موضوع واحد همین باشد . اما از این نکته نیز نمی توان گذشت که تلاش زیادی برای اثبات وجود خداوند با استناد...
متن کاململاک برهان صدیقین
با ظهور ملاصدرا در قرن یازدهم، تحولی شگرف در بنیانهای فکری- فلسفی در حوزۀ فرهنگ اسلامی پدید آمد که میتوان بازتاب آن را بهروشنی هم در تقریر و هم در توصیف برهان صدیقین مشاهده کرد. برهان صدیقین که تا آن زمان برهانی شناخته میشد که در آن با چشمپوشیدن از ماسوی الله و تنها با تأمل در «هستی»، وجود خدا اثبات میشود، برهانی شد که در آن راه و هدف یکی است و خدا خود بر وجود خویشتن گواهی میدهد، از آن...
متن کاملبررسی برهان صدیقین ابن سینا
اثبات واجب الوجود و امکان و چگونگی شناخت او، از اهم مسائل فلسفه است. در میان براهین متعددی که برای اثبات واجب از سوی اندیشمندان، مانند، برهان امکان و وجوب، برهان حرکت، برهان حدوث و برهان نظم و ... ارائه شده، برهان صدیقین از براهین پرسابقه و مشهور به شمار میرود. در تاریخ فلسفه اسلامی، اولین کسی که این برهان را ارائه داد، شیخ الرئیس ابن سینا بود و پس از او فلاسفة بسیاری به آن پرداختند و هر یک تل...
متن کاملمقایسه میان برهان وجودی و برهان صدیقین
پژوهشنامه حاضر، تحقیقی تحلیلی ـ عقلی درباره براهین وجودی و صدیقین و مقایسه میان این دو نوع استدلال می باشد. با توجه به تحقیقات فراوانی که در این زمینه صورت گرفت، روشن شد که: برهان وجودی برهانی است پیشینی که بدون مراجعه به عالم خارج و تنها از طریق مفهوم خدا (البته نه مفهوم بما هو مفهوم، بلکه مفهوم از حیث مرآتیت واقع و حکایتگری آن) وجود خدا را ثابت می کند. برهان صدیقین نیز برهانی پیشینی است ک...
15 صفحه اولبرهان صدیقین صدرایی ابن سینا، تأمّلی در نظر صدرالمتالهین دربارۀ صدیقین بودن برهان سینوی
از دیدگاه ابنسینا براهینی برهان صدیقین هستند که واجبالوجود را صرفاً با تأمل در نفس وجود به اثبات برسانند. وی مدعی است که در تقریرهای خود از برهان صدیقین معیار فوق را رعایت نموده است؛ امّا صدرا برهان شیخ را اولاً، به دلیل عدم تأمل در نفس وجود و ثانیاً، به علت استفاده از مفهوم موجود و نه حقیقت وجود برهان صدیقین نمیداند. در این مقاله جهت بررسی اشکال صدرا ابتدا تقریری از برهان صدیقین در آثار شیخ یعن...
متن کاملباز هم برهان صدیقین علامه طباطبایی
به باور برخی، برهانی که علامة طباطبایی در حاشیة اسفار برای اثبات وجود خداوند مطرح کرده است، بر هیچ اصل یا مسئلة فلسفی مبتنی نیست. در این نوشتار نشان میدهیم که این گفته نادرست است و برهان علامه، بدون بهرهگیری از دو نظریة فلسفی، یعنی نظریة حداکثری مطابقت با عالم وجود و نظریة تعمیمیافتة وحدت شخصی وجود به سرانجام مطلوب نمیرسد. نوشتار حاضر به شرح و بسط برخی نکات مطرحشده در مقالة پیشین نگارنده ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
نقد و نظر (فصلنامه علمی پژوهشی فلسفه و الاهیات)ناشر: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
ISSN
دوره 14
شماره 54 2010
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023